Inspirerend verhaal Onder één dak gekweekt

08/10/2021

Het warmte- en ruimtegebruik van de serre optimaliseren door zowel insecten als groenten onder één dak te kweken. Dat is het ultieme doel van het project Entomoponics dat momenteel uitgevoerd wordt door INAGRO en partners.

larven

Insecten en groenten worden op vandaag allebei in verwarmde serres gekweekt en dat vraagt heel wat energie en ruimte. De ecologische, financiële en ruimtelijke realiteit binnen Vlaanderen dwingt de groentetelers en insectenkwekers om in de toekomst beter te gaan nadenken over hun investeringen en in het bijzonder over hun energieverbruik. Zo rees de vraag of beide soorten in de toekomst niet kunnen samen groeien?

Samen sterk

In het project Entomoponics wordt onderzocht of groenten en insecten in dezelfde serre kunnen opgekweekt worden. Het meervoudig ruimtegebruik zou ervoor kunnen zorgen dat de energiefactuur van de betrokken landbouwers sterk daalt en het ombouwen van bestaande infrastructuur kan alleen maar toegejuicht worden in het al zeer dichtbebouwde Vlaanderen.

Waarom meervoudig ruimtegebruik?

De reden waarom vandaag gezocht wordt naar een dubbel ruimte gebruik is meervoudig.

Een eerste reden vinden we in het kader van de Vlaamse eiwitstrategie. De stijgende vraag naar diversificatie en verduurzaming van de productie van eiwitten zet het huidige model steeds feller onder druk, maar de kweek van nieuwe eiwitten uit bijvoorbeeld insecten, algen, schimmels etc. vergt ook heel wat ruimte en energie. Daarom worden Vlaamse landbouwers gestimuleerd creatief om te springen met de beschikbare middelen.

Ten tweede staat ook het gebruik van (fossiele) brandstof om de serres te verwarmen zwaar onder druk. De stijgende energieprijzen dwingen de landbouwers bovendien om hun energie slimmer te gaan gebruiken. Wanneer we met dezelfde warmte niet alleen groenten, maar ook insecten kunnen laten groeien kan dit gezien worden als een zuivere win-win.

Tot slot past het kweken van insecten in groenteserres ook in de huidige tendens om reststromen zoveel mogelijk te gaan valoriseren. In de circulaire- en de bio-economie wordt actief gezocht naar nieuwe toepassingen voor nevenstromen van de groenteteelt. De resten van het groen loof of de afgekeurde groenten kunnen perfect dienen als voedsel voor insecten zoals meelwormen.

Eerste resultaten

De eerste resultaten stemmen voorzichtig positief over de toekomst van de combiteelten. Uit de eerste proeven blijkt dat de kweek van insecten in groenteserres gelijkaardig verloopt met de kweek van insecten in speciaal uitgeruste kweekcellen. De reststromen uit groenten blijken op het eerste zicht even voedzaam te zijn als de tot nu toe gebruikte agaragar, een stof dat uit bepaalde roodwieren gewonnen wordt. Ook de artificiële dag- en nachtvariatie in de groenteserres heeft geen merkbaar negatief effect op de kweek van de insecten.

En verder?

Nu uit de eerste testen gebleken is dat insecten en groenten met succes onder één dak gekweekt kunnen worden, ligt de uitdaging in het opschalen van de resultaten. Ook bestaan er nog heel wat vragen over welke groenten zich het best lenen tot een combiteelt met insectenkweek. Enkele geselecteerde groente- en insectenkwekers zullen ten laatste tegen begin 2022 in pilootopstellingen de kweek proberen op te schalen om de technische, economische en financiële haalbaarheid van de combiteelt beter in kaart te brengen.

Lees ook het INAGRO artikel: Vijf glastuinders nemen pilootinstallatie voor meelwormenkweek in gebruik

Algemene informatie
PartnersINAGRO | Europees Landbouwfonds |
Boerenbond | Innovatiesteunpunt |

REO Veiling | Departement Landbouw & Visserij

Primaire sector
Serreteelt | Insectenkweek
Toepassingssector

Voedingssector | Veevoeding

Biomassa

Insecten | nevenstromen van groenten

OntwikkelingsfaseLabo- / pilootfase
komkommers