Business case | Inspirerend verhaal Verduurzamen biobased en biologisch afbreekbare plastics binnenkort de visserij?
De creatie van duurzame, biogebaseerde polymeermaterialen, die bovendien ook biologisch afbreekbaar zijn, bezorgt het Belgische B4Plastics wereldwijd aanzien. Het bedrijf ontwikkelde een nieuwe generatie 'plastics' die een antwoord kunnen bieden op de plasticvervuiling waar we op vandaag wereldwijd mee kampen. Het winnen van de prestigieuze 'Food Planet Prize', ter waarde van 2 miljoen dollar, bevestigt het potentieel van B4Plastics' ontwikkelingen.
Just as an architect creates your dream home, we create your dream plastic. We design and scale the materials to give your application the best balance between function, ecology and cost.
Plastic wasteland
Plastic. We kunnen ons sinds de massale opkomst van plastic in de jaren '60 geen leven meer voorstellen zonder dit veelzijdige materiaal. Het is overal om ons heen en het maakt ons leven een stuk gemakkelijker. Maar waar we te weinig bij stilstaan, is dat plastic materialen meestal uit fossiele olie gemaakt worden en dus bijzonder moeilijk afbreekbaar en erg schadelijk zijn voor het milieu.
B4Plastics
Het vooruitstrevende Belgische bedrijf B4Plastics uit Dilsen-Stokkem ging - om de stijgende plasticvervuiling terug te dringen - op zoek naar nieuwe, alternatieve en ecologische plastics. Vanuit hun duurzaamheidsvisie vertrekken ze daarbij uit lokaal beschikbare grondstoffen die in een beperkte straal rond de fabriek ingezameld worden. Daarbij denken we bijvoorbeeld aan groenafval van suikerbieten, hout of graan. Dankzij hun eigen test- en productie- installaties en de vele wetenschappers en laboranten die aan het bedrijf verbonden zijn, konden ze de levensduur van deze innovatieve materialen behoorlijk accuraat bepalen. Dat stelt hen in staat de performantiegraad op voorhand te bepalen en te kunnen inschatten wanneer een voorwerp beter uit gebruik genomen wordt. Doorheen de jaren ontwierp B4Plastics een heuse bibliotheek aan biodegradeerbare bouwstenen voor ecologisch plastic. Die unieke kennis over nieuwe kunststoffen wordt nu gebruikt om op vraag van bedrijven op maat gemaakte en duurzame plastics te ontwikkelen. Binnen dit uitgebreide arsenaal aan polymeermaterialen, onderscheid B4Plastics zelf 4 grote groepen nieuwe kunststofmaterialen: FortePlastics, RubberPlastics, TriggerPlastics en LowEnergyPlastics.
Hoewel ze allemaal verrassend innovatieve eigenschappen hebben, spitsen we ons in dit artikel verder toe op de FortePlastics die ook voor de visserijsector nieuwe perspectieven openen.
FortePlastics
De door B4Plastics gepatenteerde FortePlastics zijn de sterkste biologisch afbreekbare materialen ter wereld en ze
kunnen onder andere gebruikt worden voor het vervaardigen van textiel, onderdelen in de auto-industrie, visnetten ... Om de afbraak mogelijk te maken, wordt in de nieuwe polymeerstructuren gezocht naar splitsbare verbindingen die onder invloed van bepaalde katalysatoren afbreken. In een natuurlijke omgeving - afhankelijk van het klimaat en andere natuurlijke parameters - breken FortePlastics af over een periode van 12 tot 120 maanden. Wanneer we specifiek kijken naar het gebruik van FortePlastics in visnetten, zien we dus een dubbel voordeel: op basis van het gebruikte materiaal kan berekend worden wanneer de netten afgedankt moeten worden én als er dan toch nog eens een net verloren gaat op open zee, kunnen deze na verloop van tijd helemaal degraderen tot biomassa zonder een gezondheidsrisico voor de mens te vormen.
Van visnet tot microplastics
Waar visnetten vroeger geknoopt werden uit natuurlijke materialen
zoals katoen of vlas, worden ze tegenwoordig nog bijna uitsluitend uit kunststof geproduceerd, omdat ze sterker zijn en dus langer ingezet kunnen worden. Maar eens de netten kapot gaan, worden ze veelal in zee gedumpt. Niemand weet precies over hoeveel netten het gaat en waar ze zich bevinden. Daarom worden ze aangeduide met de term 'spooknetten'. Deze spooknetten hebben een negatieve impact op mens en
dier. Het ligt voor de hand dat allerlei zeedieren (vissen,
schildpadden, zeevogels ...) erin verstrikt raken of zich ernstig verwonden. Een nog sluipender probleem is echter dat deze netten langzaam maar zeker - onder invloed van
zonlicht en zeewater - degraderen tot minuscuul kleine plasticdeeltjes (microplastics) die
eerst door zeedieren, maar uiteindelijk ook door de mens opgenomen worden. De zogenaamde microplastics zijn kleiner dan 5 mm groot daardoor veelal met
het blote oog niet te onderscheiden. Ze duiken tegenwoordig
overal om ons heen op: in de natuur, in (zee)water, in dieren en
via voedsel in het menselijke lichaam. Het lange termijn effect van microplastics in het menselijke lichaam
werd nog onvoldoende onderzocht, maar wetenschappers wereldwijd maken zich ernstige zorgen, want zeker is dat deze deeltjes de meest uiteenlopende chemische en giftige
stoffen bevatten.
De uitdagingen van biologisch afbreekbare materialen
De innovaties van B4Plastics bieden zeker hoopvolle vooruitzichten om het
plasticprobleem te verkleinen, maar de weg naar opschaling is nog lang.
Jammer genoeg zijn de uit fossiele materialen gemaakte plastics op vandaag nog veel
scherper geprijsd dan de ecologische alternatieven. Daarnaast vormt onduidelijke of onaangepaste wetgeving in verband met ecologische
plastics nog een struikelblok voor het commercialiseren van deze polymeermaterialen. En tot slot is ook niet iedereen even
opgetogen over de productie van biologisch afbreekbare plastics. Tegenstanders geloven dat de toekomst niet ligt in - langzaam
of enkel onder bepaalde omstandigheden - afbreekbare plastics, maar eerder in een
drastische vermindering van plasticgebruik in het algemeen.
Algemene informatie | |
---|---|
Primaire sector | Ecologische plastics | duurzame polymeren |
Toepassingssector | Visserij |
Biomassa | Lokale biomassa uit groennevenstromen, hout, granen |
Website | B4Plastics | Redesiging tomorrow's plastics |
Ontwikkelingsfase | Pilot | Commercieel |
Bronnen
- VLAIO - B4Plastics wijst de weg naar een plasticvrije toekomst
- Europees Parlement - Microplastics: oorzaken, gevolgen en oplossingen
- Made in Limburg - Limburgse KMO wint grootste milieuprijs ter wereld
- VRT - Bedrijf B4Plastics uit Dilsen-Stokkem wint milieuprijs van 2 miljoen
- VOKA - We willen de eerste zijn die plastic van eigen bodem maak
- EWI - België uiterst gespecialiseerd in plasticrecycling- en bioplastictechnologieën, zo blijkt uit octrooigegevens
- De Tijd - Biomaterialen maken is als bouwen met nieuwe legoblokjes