Inspirerend verhaal Samenwerking tussen industrie en miscanthusteler resulteert in innovatief hygiënepapier

Van nieuwe teelt tot innovatief en duurzaam product. Of hoe BlackSatino Greengrow - het duurzame wc-papier uit miscanthus - het resultaat is van een succesvolle samenwerking tussen landbouwer en industriële verwerker.

Voor wie nog nooit over de plant miscanthus (Miscanthus x Giganteus) gehoord heeft, kort een woordje uitleg.

Vezelrijk Olifantengras

Miscanthus ook gekend onder de naam 'olifantengras' is een 2 meter hoog groeiende, meerjarige plant van Aziatische oorsprong. Bij de oogst wordt een houtige en vezelrijke biomassa verkregen. Die biomassa werd tot nu toe voornamelijk gebruikt voor energetische valorisatie, maar onderzoek wijst uit dat meer hoogwaardige toepassingen binnen handbereik liggen. Zo zou de vezel van deze plant in de toekomst niet alleen voor calorische valorisatie of stalstrooisel kunnen dienen, maar zou ze dankzij haar hoog elasticiteitsgehalte of cellulosegehalte ook voor toepassingen in de potgrondindustrie, in vezelplaten, bouwmaterialen, papier, enz. gebruikt kunnen worden.

Plant met toekomst

Naast een goed gevulde waaier aan toepassingsmogelijkheden binnen de bio-economie heeft miscanthus ook veel teeltvoordelen voor de landbouwer.

Miscanthus heeft ten eerste een hoog opbrengstpotentieel. De jarenlange ervaring van het Zeeuwse Cradle Crops - Filip Baecke, de oprichter, plantte al in 2009 zijn eerste miscanthusplanten - leert ons dat het gewas elk jaar tussen de 14 en 20 ton biomassa per hectare oplevert. Naast het hoge opbrengstpotentieel, spreekt ook het hoge vezelrendement ten opzichte van andere primaire houtvezels (zoals vlas, hennep, bamboe, etc) miscanthus in het voordeel.

Eens geplant, vergt miscanthus bovendien weinig onderhoud. De plant vraagt niet om mest of pesticiden en groeit tot 20 jaar zonder de bodem uit te putten. Daarnaast is de plant niet warmte- of droogtegevoelig, iets waar akkerbouwers meer en meer rekening mee moeten houden. Landbouwers in Zeeland die het olifantengras momenteel al telen, voegen daaraan toe dat het hoge gras eenvoudig te oogsten is met de bestaande machines (maïshakselaars). Dat miscanthus oogstklaar is rond april, wat geen overlap geeft met het maïsoogstseizoen, is ook mooi meegenomen.

Olifantengras helpt het klimaat

Het telen van olifantengras heeft ook een directe positieve invloed op ons klimaat. Zo is 1 hectare miscanthus in staat om tot 4 keer zoveel CO2 te reduceren als 1 hectare bos.
Doordat deze vezelrijke plant in West-Europa geteeld kan worden, blijft ook de ecologische voetafdruk van de waardeketen beperkt. De CO2 uitstoot door transport en logistieke kosten worden zo tot een minimum gereduceerd.

Van plant tot hoogwaardig hygiënepapier

Blacksatino Greengrow, het duurzame en hoogwaardige hygiënepapier (toilet- en handdoekpapier) dat ontwikkeld werd, is het resultaat van een jarenlange intense samenwerking tussen WEPA – de Europese marktleider in hygiënepapier uit alternatieve vezels – en Cradle Crops, de lokale Zeeuwse teler van miscanthus.

Zoektocht naar alternatieven

Toen de digitalisering ervoor zorgde dat oud papier steeds schaarser werd, gingen WEPA en Cradle Crops op zoek naar naar een alternatieve vezelbron voor hun duurzame producten. Dit om een toekomstig tekort aan ecologische grondstoffen op te vangen. Het hygiënepapier dat ze op de markt brachten met brandnaam Blacksatino Greengrow, bestaat uit een mix van gerecycleerd papier en miscanthusvezel. Niet alleen de miscanthustelers en de verwerkende industrie zijn enthousiast, ook de consumenten uiten zich positief over de eigenschappen van het nieuwe hygiënepapier. Procestechnoloog Van Hoof van WEPA voegt daaraan toe: "Het papier is sterk, zacht en heeft een goed drogend vermogen. Omdat het papier beigekleurig is, hoeven we bovendien niet chemisch te bleken."

Ambitie

WEPA heeft ambitie om miscanthus in de toekomst meer en meer te gaan gebruiken als vezelrijke grondstof in hun productieproces en denkt daarvoor tegen 2030 ongeveer 1000 hectare aan miscanthus nodig te hebben. Dit succesvolle productieverhaal creëert dus niet alleen kansen voor consument en industrie, maar ook voor de betrokken landbouwers.

Bronnen

• Fiches Nieuwe Teelten
• Nieuweoogst.nl - Haijo Dodde: Papierfabrikant investeert in miscanthus als vezelbron
• Cradle Crops
• Stal-en-akker.nl - Duurzaam wc-papier gemaakt van Zeeuws olifantengras